Hypothyreoïdie (trage schildklier): het effect op je emoties en welzijn

De schildklier is een vlindervormig orgaan in de hals. Het scheidt hormonen af die de activiteit van bijna elke cel in het lichaam reguleren. Daarnaast controleert het de gevoeligheid van het lichaam voor andere hormonen, zoals oestrogenen (vrouwelijke hormonen) en cortisol (stresshormonen). De schildklier heeft invloed op je lichaamstemperatuur (het is je lichaamseigen thermostaat) en reguleert je stofwisseling (metabolisme). De snelheid van je metabolisme bepaalt hoe snel je calorieën kunt verbranden. Geen wonder dat een trage en ontregelde schildklier het moeilijk maakt om af te kunnen vallen.

Kenmerken van een gezonde schildklier

Wanneer je schildklier goed werkt, voel je je energiek en vitaal en kun je helder denken en makkelijk informatie opnemen. Gevoelens van blijheid en positiviteit overheersen in je leven. Op gewicht blijven kost weinig moeite en je zit letterlijk en figuurlijk goed in je vel. Je hebt geen last van koude handen en voeten en voelt je behaaglijk. Je cholesterolwaarden zijn normaal, je haar is glanzend en vol en je nagels zijn mooi en sterk gevormd. Ook heb je mooie wenkbrauwen, zelfs na de overgang.

De rol en werking van de schildklier (beknopt)

De schildklier is een klein orgaan dat  een cruciale rol speelt in onze stofwisseling. De schilklier zelf produceert een drietal hormonen:

• Thyroxine (T4)
• Tri-joodthyronine (T3)
• Calcitonine

Wij focussen ons nu vooral op T3 en T4 omdat die het meeste gerelateerd zijn aan klachten. T4 is te zien als de voorloper van T3. T4 wordt weliswaar door de schildklier aangemaakt maar vaak in de lever (of elders) omgezet in de actieve vorm: T3. En het actieve schildklierhormoon T3 is van invloed op allerlei processen, zoals bijvoorbeeld het opslaan of juist vrijgeven van energie (dit verklaart de bekende vermoeidheid).

Voor het produceren van schildklierhormonen heeft de schildklier jodium en selenium nodig. Schildklierhormonen zijn noodzakelijk voor de stofwisseling, groei en ontwikkeling van ons lichaam. De schildklier wordt aangestuurd vanuit de hersenen. In de hersenen bevinden zich de hypothalamus en de hypofyse (een kleine, maar uiterst belangrijke hormoonklier). In de hypothalamus worden allerlei signalen op elkaar afgestemd en de hypothalamus stuurt middels hormonen de hypofyse aan. De hypofyse maakt op zijn beurt onder andere TSH aan, het hormoon dat de schildklier stimuleert. Als de schildklier te veel schildklierhormonen aanmaakt, reageert de hypofyse met minder afgifte van TSH. Als de schildklier te weinig schildklierhormoon maakt, geeft de hypofyse daarentegen meer TSH af. Dankzij dit intelligente terugkoppelingsmechanisme worden er niet te weinig en niet teveel hormonen geproduceerd en kan het lichaam de productie heel goed aanpassen aan de behoefte, naargelang de omstandigheden.

Naast de directe functie van de stofwisseling, is de schildklier ook indirect betrokken bij de regulatie van andere hormonen. Dit is dan ook de verklaring van andere mogelijke klachten bij een niet goed functionerende schildklier.

Schildklierproblemen, vaak niet opgemerkt?

Schildklierproblematiek komt bijzonder vaak voor. Je kent ongetwijfeld wel iemand met een ’trage schildklier’ of wellicht lees je dit artikel, omdat je zelf bekend bent met schildklierproblematiek. De medische term hiervoor is hypothyreoïdie, maar wordt ook wel langzame, trage of langzaam werkende schildklier genoemd. Hypothyreoïdie kan tijdelijk zijn, maar is zonder interventie meestal blijvend. Alleen al in in Nederland leven naar schatting 500.000 mensen met de diagnose van een te trage schildklier. Opvallend is dat vrouwen gemiddeld vijf keer vaker last hebben van schildklierproblemen dan mannen.

Omdat schildklieraandoeningen vaak pas vastgesteld worden als de klachten dermate ernstig zijn dat verder onderzoek gedaan wordt, ligt het werkelijke aantal mensen met schildklierproblemen vermoedelijk vele malen hoger. Vaak leven mensen jarenlang met ‘vage klachten’, zonder dat de diagnose gesteld wordt. De meeste symptomen komen ook voor bij andere aandoeningen en zijn zodoende niet direct kenmerkend voor een te traag werkende schildklier. Een schildklierziekte begint vaak sluipend en het kan maanden tot jaren duren voordat duidelijk is dat er iets aan de hand is.

Symptomen schildklierproblemen

Belangrijk is voor een behandelaar de vraag of er symptomen zijn die op een hypothyreoïdie wijzen, zoals deze:

• Angstgevoelens
• Depressie/somberheid
• Droge huid en kloven
• Emotionele labiliteit
• Energieverlies en vermoeidheid
• Gewichtstoename
• Haaruitval
• Kouwelijkheid
• Lagere stem
• Langdurige uitputting na sporten
• Lusteloosheid
• Moeite met concentreren en informatie opnemen/onthouden
• Obstipatie en buikklachten
• Slechte nagelgroei (brokkelige nagels)
• Spierpijn/spierzwakte
• Struma (vergroting van de schildklier)
• Traagheid
• Trage hartslag
• Veranderingen in de menstruatie
• Verhoogd cholesterolgehalte
• Verstoorde vochtbalans
• Vruchtbaarheidsproblemen
• Zwak afweersysteem met regelmatig terugkerende ontstekingen
• Bij kinderen: verminderde lengtegroei en ontwikkelingsachterstand

Mogelijkheden

Wat zijn mogelijke oorzaken?

• Auto-immuun hypothyreoïdie (ziekte van Hashimoto)
• Behandelingen van een te snel werkende schildklier (‘hyperthyreoïdie’)
• Bijwerking van medicijnen (o.a. lithium, amiodarone)
• Chronische stress en spanning
• Een aangeboren afwijking van de schildklier
• Genetische aanleg
• Na een ontsteking van de schildklier (thyreoïditis)
• Voedingspatroon (dit kan omgekeerd ook een belangrijke stap in de weg naar herstel zijn)

Een opmerkelijke overeenkomst vanuit neurowetenschappelijk perspectief

De bekende Amerikaanse gynaecologe Dr. Sara Gottfried heeft zich uiteindelijk gespecialiseerd in hormonale aandoeningen en veel baanbrekend werk verricht. Zij laat zien dat bij beeldvormend onderzoek van de hersenen, de hersenen van een persoon met een traagwerkende schildklier er opmerkelijk genoeg hetzelfde uitzien als van iemand met een depressie. In beide gevallen laten de beelden subtiele veranderingen zien van bloedvaten, myelinisering (het beschermende omhulsel van zenuwen) en neurogenese (groei van zenuwen).

In een aantal gevallen is een volledig herstel op natuurlijke wijze mogelijk

In mijn praktijk zie ik meer mensen die wel een schildklieraandoening blijken te hebben dan niet. Van jonge vrouwen rond de 20 jaar tot aan vrouwen in de 80 bleek de schildklier na jaren van fysieke en emotionele klachten dikwijls de uiteindelijke oorzaak. De vraag is dan altijd welke combinatie van factoren hebben veroorzaakt dat er een dysfunctie is ontstaan. Vervolgens kijken we – na geavanceerde onderzoeken – hoe we op basis van die data de beste ondersteuning met als doel verlichting van de klachten kunnen bieden (bij gebruik van schildkliermedicatie) en in sommige gevallen zelfs een volledig herstel op natuurlijke wijze kunnen bewerkstelligen.

Waarom alleen kijken naar schildklierwaarden niet voldoende is

Er kunnen dus allerlei systemen ontregeld raken, en ook nog eens op verschillende manieren.

Grofweg zijn er twee oorzaken van deze klachten:
• De schildklier maakt niet voldoende actieve hormonen: hypothyreoïdie.
• De schildklier maakt te veel actieve hormonen: hyperthyreoïdie (waarover meer in een volgend artikel).

Dit lijkt best overzichtelijk, maar het hoeft niet aan de schildklier zelf te liggen of deze wel of niet zijn werk goed doet. Een laptop kan in goede staat zijn, als er geen stroom beschikbaar is dan zal deze niets doen. Hetzelfde geldt voor de schildklier, deze moet voldoende bouwstoffen voor handen hebben en ook nog eens op de juiste wijze worden gestimuleerd. Bij een onderzoek van de schildklier is het dus daarom altijd belangrijk om niet alleen de hormonen van schildklier zelf te testen maar ook de andere verschillende betrokken hormonen (net als bij een niet werkende laptop je wel zeker wilt weten dat het niet aan de batterij ligt).

Om deze reden werken wij niet op basis van enkel klachten, symptomen of vermoedens. Wanneer er een indicatie is voor schildklierproblematiek, dan starten wij met een uitgebreid bloedonderzoek met als doel exact te weten waar in de keten de oorzaak ligt.

Wat kan DNA Care voor u betekenen bij schildklierklachten?

Wij beginnen altijd met een diepgaande intake en vervolgens een uitgebreid bloedonderzoek, waarbij wij een volledig schildklierpanel laten maken. Daarin laten we ook alle antistoffen bepalen die het lichaam als gevolg van een auto-immuunaandoening tegen de eigen schildklier kan aanmaken. Door de gehele keten van betrokken hormonen in kaart te brengen, krijgen wij een goed beeld van oorzaken, gevolgen en betrokken factoren.

Wanneer dit onderzoek nieuwe inzichten verschaft, is het vervolgens zaak om te constateren welke factoren verantwoordelijk kunnen zijn voor de verstoring en wat mogelijke oplossingen zouden zijn. Daarvoor zetten we doorgaans DNA-onderzoek en andere geavanceerde diagnostiek in, zoals de Organix test.

• Is de schildklier zelf aangedaan of ligt het probleem elders in de keten?
• Is er sprake van een tekort of juist overschot van hormoon of van een antistof?
• Zijn er lichamelijke aandoeningen/verstoringen die een verklaring kunnen zijn?
• Zijn er intoxicaties?
• Zijn er systemen overbelast?
• Zijn er sluimerende ontstekingen?

Al deze vragen passeren de revue en geven ons meer informatie over uw specifieke situatie. Het in kaart brengen van de oorzaken en betrokken factoren is daarom de eerste stap die wij zullen zetten om de problematiek en onderliggende oorzaken goed in kaart te brengen. Wanneer wij zicht hebben op de situatie, maken we een zorgplan dat volledig afgestemd is op de verkregen data, uw genetische blauwdruk en de individuele behoeften en gezondheidsaandoeningen.

Het succes van een integrale aanpak en een goede samenwerking met de reguliere zorg

Wanneer wij een plan van aanpak voor u ontwikkelen, doen wij dit bij voorkeur altijd in overleg met uw arts of andere medisch specialisten. Verder hebben wij een apotheker die verbonden is aan DNA Care en er samen met ons voor zorgt dat er geen interacties kunnen optreden tussen supplementen en kruiden die wij adviseren en mogelijke medicatie die u gebruikt. Ons doel is om op een veilige manier optimale en blijvende resultaten te verkrijgen.

De resultaten die wij in de dagelijkse praktijk zien bevestigen het succes van deze integrale aanpak gebaseerd op Functional Medicine, een vakgebied met een brede wetenschappelijke basis, maar een natuurlijke en integrale aanpak van ziekte en disbalans. Niet voor niets ontvangen wij regelmatig verwijzingen vanuit medici om gezamenlijk stappen te zetten om patiënten met schildklieraandoeningen optimaal te ondersteunen en te begeleiden bij het herwinnen van hun vitaliteit en gezondheid.