De relatie tussen het NOS3-gen, de celademhaling en het ontstaan van migraine en hart- en vaatziekten

Onze cellen moeten net als wij goed kunnen ademhalen, anders worden ze ziek of kunnen ze zelfs vroegtijdig afsterven. Het NOS3-gen speelt een belangrijke rol in de celademhaling. Via het bloed wordt zuurstof naar alle cellen in het lichaam getransporteerd. Wanneer de bloedvaten vanwege problematiek met het NOS3-gen vernauwd raken, kan dit grote gevolgen hebben.

Epigenetica

Voor het optimaal functioneren van het lichaam is het essentieel dat het samenspel van genen goed wordt gecoördineerd. Dit klinkt misschien als een proces waar u zelf geen invloed op kunt uitoefenen, maar niets is minder waar. We worden geboren met een vaste set van zo’n 25.000 genen per cel (met uitzondering van de geslachtscellen). Nu is het zo dat de mate waarin deze genetische aanleg tot expressie komt door veel factoren beïnvloed kan worden.

Ik maak weleens de vergelijking met een gaspedaal dat meer of minder ingedrukt wordt door fysieke, emotionele en chemische stressfactoren, die elk grotendeels toe te schrijven zijn aan onze voedings- en levensstijl. Het fascinerende en snel groeiende wetenschappelijke vakgebied van epigenetica onderzoekt de factoren die een rechtstreeks effect op onze genetische expressie hebben. Onze genen communiceren als het ware continu met de omgeving waarin zij zich bevinden. Hieronder vallen dus zowel het interne milieu van het lichaam als factoren die van buitenaf komen. Deze factoren laten onze cellen en ons DNA continu weten hoe veilig de omgeving is en wat er van het lichaam nodig is om goed in deze omgeving te kunnen functioneren en overleven.

Vanuit dit perspectief bezien is het verschil in informatie aan onze genen tussen bijvoorbeeld een glas whisky (veroorzaakt chemische stress door de alcohol) en een glas water (rehydratie voor uw cellen) groot, evenals het verschil tussen ontspanning vinden door een mooie wandeling in de natuur met volop zuurstof (spanning kan afvloeien) of de keuze om enkele uren achter elkaar op de bank uw favoriete serie op Netflix te bekijken (een continue (over)prikkeling van de hersenen). We zijn ons niet half bewust hoe intelligent ons lichaam reageert op onze vaak minder gezonde keuzes door de dag heen.

In dit artikel lichten we een bekend gen toe dat ook onderhevig is aan ogenschijnlijk onschuldige gewoonten: het NOS3-gen. Maar vergis u niet, dit gen kan uw leven heel veel prettiger of juist moeilijker maken.

Wat is het NOS3-gen en wat zijn mogelijke klachten die ermee in verband worden gebracht?

Het NOS3-gen zorgt voor de aanmaak van het enzym NOS3, een eiwit dat ervoor zorgt dat bepaalde chemische reacties in het lichaam kunnen plaatsvinden. NOS3 is specifiek belangrijk voor onder andere de aanmaak van stikstofmonoxide (NO), een stofje dat onze bloedvaten verwijd houdt, zodat er voldoende zuurstof getransporteerd kan worden.

Wanneer dit gen zijn werk niet goed kan doen, kan dit leiden tot een vernauwing van de vaten. Van alle lichaamsdelen gebruikt ons hart de meeste zuurstof. Als de hartcellen niet goed kunnen ademhalen, sterven ze af. Dit kan tot angina pectoris leiden en in sommige gevallen zelfs tot een hartaanval.

Op de tweede plaats verbruikt ons brein de meeste zuurstof. Een tekort aan zuurstof vanwege problematiek met het NOS3-gen leidt tot migraine en in sommige gevallen zelfs hersenschade (wanneer er hersencellen afsterven door zuurstofgebrek).

Een derde probleem wat als gevolg van een laag stikstofmonoxidegehalte kan optreden is het kleverig worden van de bloedplaatjes. Deze spelen een belangrijke rol bij bloedstolling. Dit is een sluipend proces dat vaak onopgemerkt blijft, totdat zich een bloedpropje gevormd heeft. Deze bloedpropjes kunnen tot een beroerte leiden, doordat een bloedvat (tijdelijk) wordt afgesloten.

Verder kan de bloeddruk stijgen. Als het stikstof de vaten niet voldoende verwijd houdt, is het immers logisch dat het bloed dat door de vaten heen stroomt meer druk op de vaatwanden zal uitoefenen. Ook zien we dat wondjes langzamer genezen, doordat het lichaam minder snel nieuwe bloedvaten kan aanmaken.

Ten slotte kan er een interactie plaatsvinden tussen het NOS3-gen en chemische stoffen in de hersenen. Dit is merkbaar doordat uw gemoedstoestand vrij plotseling verandert (denk aan onverklaarbare angstgevoelens), wanneer u in contact komt met chemicaliën.

Problematiek met dit gen is doorgaans goed aan te pakken door gerichte veranderingen door te voeren in het voedingspatroon, het optimaliseren van uw leefwijze en daarmee het reduceren van fysieke, emotionele en chemische stressfactoren en ten slotte het aanbieden van specifieke stofjes die het lichaam wellicht (dat kan middels testen aangetoond worden) tekort komt.

Nu vraagt u zich waarschijnlijk af hoe u kunt weten of het NOS3-gen bij u goed functioneert of dat er sprake zou kunnen zijn van problematiek. De volgende symptomen zouden een indicatie kunnen zijn van de effecten van dysfunctie:

• Angina pectoris (pijn op de borst)
• Benauwdheid
• Door de mond ademhalen
• Erectiestoornissen
• Hoge bloeddruk
• Langzaam genezende wondjes
• Migraine
• Problemen met de mentale gesteldheid, bijvoorbeeld depressie of angsten
• Vaak koude handen en/of voeten
• Verstopte holten

Gezondheidsproblemen die mogelijk aan problematiek met het NOS3-gen gerelateerd zijn:

• Angina
• Astma
• Atherosclerose (aderverkalking)
• Beroerte
• Bipolaire stoornis
• Borstkanker
• Chronisch verstopte holten
• Depressie
• Diabetes (zowel type 1 als 2)
• Diabetische neuropathie
• Diabetische retinopathie
• Erectiestoornissen (vaak een vroeg teken van hart- en vaatziekten)
• Halsslagadervernauwing
• Hart- en vaatziekten
• Hersenischemie
• Hypertensie
• Hypertrofie (linker ventrikel)
• Metaboolsyndroom
• Myocardiaal infarct
• Neurologische aandoeningen
• Nierfalen (chronisch)
• Obesitas of hardnekkig overgewicht
• Ontstekingen
• Pre-eclampsie
• Pulmonale hypertensie
• Schizofrenie
• Slaapapneu
• Slagaderververnauwing
• Snurken
• Terugkerende miskramen
• Ziekte van Alzheimer

Belangrijke bouwstenen voor een gezonde NOS3-werking

Om goed zijn werk te kunnen doen heeft het NOS3-eiwit zowel het stofje BH4 als het aminozuur arginine nodig. U kunt arginine in dit proces beschouwen als een essentiële bouwstof waaruit het stikstofmonoxide gemaakt moet worden, dus zonder arginine kan NOS3 zijn functie niet uitoefenen. Arginine is namelijk de enige voorloperstof van stikstofmonoxide (NO), een sleutelmolecuul dat zoals beschreven onder meer van belang is voor vaatverwijding, weefseldoorbloeding, bloeddruk en het goed functioneren van hart, longen, nieren, immuunsysteem, hormoonstelsel (waaronder bijnieren en hypofyse) en zenuwstelsel. Bovendien is arginine voorloperstof van creatine (belangrijk voor spierfunctie en uithoudingsvermogen) en polyamines (belangrijk voor onder meer celdeling en celdifferentiatie). Een goede argininevoorziening draagt tevens bij aan het remmen van verouderingsprocessen.

Ook zonder BH4 loopt het proces helemaal mis. BH4 is een zogeheten co-factor, die ervoor zorgt dat het NOS3-eiwit heel en gebonden blijft als een soort koppelstuk tussen de verschillende delen van het eiwit. De interactie tussen BH4 en NOS3 is erg gevoelig; het NOS3-eiwit hoeft door een gen met verminderde werking er maar een beetje anders uit te zien en BH4 wil er al niet meer aan binden, met alle gevolgen van dien. Zonder BH4 komen stukken eiwit los, deze noemen we dan ‘vrije radicalen’. Zij willen zich graag ergens aan binden en kunnen ongecontroleerd gaan reageren en binden op plekken waar dit absoluut niet hoort. Dit leidt tot een grote variëteit aan gezondheidsklachten en kan gevaarlijke consequenties hebben, met name wanneer het lichaam deze vrije radicalen niet tijdig kan neutraliseren. Vergelijk het maar eens met een open haard waaruit vonken op uw prachtige tapijt terecht komen en daar schade of zelfs brand kunnen veroorzaken.

Waardoor kan NOS3 verstoord raken?

In de eerste plaats kan een afwijking van het NOS3-gen natuurlijk aangeboren zijn. Er bestaan, zoals voor ieder gen, verschillende varianten van het NOS3-gen, waarvan sommige beter werken dan anderen.

Maar zoals al eerder benoemd kunnen omgevingsfactoren ook van grote invloed zijn op het functioneren van uw genen. Dit werkt volgens het principe van epigenetica: een dynamisch proces van het aan- en uitschakelen van genen op verschillende plekken en verschillende momenten. Het epigenetisch proces staat sterk onder invloed van uw leefwijze. Zaken als milieuvervuiling, roken en chronische stress zijn grote triggers. Wanneer u goed voor uw lichaam zorgt, heeft dit vanuit epigenetisch oogpunt dan ook veel voordelen.

Het NOS3-gen heeft daarnaast veel zuurstof nodig en kan daardoor baat hebben bij het verbeteren van de ademhaling. Veel mensen halen onbewust niet efficiënt adem. Een lager gehalte aan zuurstof heeft naast nadelige gevolgen voor het NOS3-gen op termijn ook schadelijke gevolgen voor de rest van het lichaam.

Het belang van een gezonde levensstijl

Een gezonde levensstijl is een absolute must voor een goedwerkend NOS3-gen. Dit heeft alles te maken met de co-factor BH4. Wanneer ‘slechte’ stoffen als toxines, nicotine of chemische stressoren aanwezig zijn, wordt er aanzienlijk minder BH4 aangemaakt. En omdat BH4 van essentieel belang is voor een goede NOS3-werking, daalt deze mee.
Ook arginine kan door het lichaam zelf worden aangemaakt, hoewel de belangrijkste bron van arginine onze dagelijkse voeding is. Natuurlijke bronnen zijn: noten, zaden, cacao, vlees, vis, gevogelte, zuivel, eieren en soja.

Wanneer kan suppletie nuttig zijn?

Suppletie met arginine leidt mogelijk tot de beste resultaten bij mensen bij wie de spiegel van ADMA (asymmetrisch dimethylarginine) verhoogd is. ADMA is een stofwisselingsproduct dat de enzymatische omzetting van arginine in stikstofmonoxide (competitief) remt. Verhoging van de argininespiegel compenseert de competitieve remming door ADMA en zorgt voor verbetering/normalisering van de stikstofmonoxide-synthese.

Verhoging van de ADMA-spiegel is onder meer waargenomen bij een verhoogde cholesterol-, triglyceriden- en/of homocysteïnespiegel, bij hypertensie, hartfalen, pre-eclampsie, perifere arteriële ziekte, de ziekte van Raynaud, atherosclerose, kransvatziekte, angina pectoris, nierfalen, leverfalen, diabetes mellitus, SLE, reuma, de ziekte van Bechterew, hypothyreoïdie en sikkelcelziekte.

Hoe kan ik een verstoorde werking van het NOS3-gen verhelpen?

In dit artikel heeft u kunnen lezen hoe belangrijk het is dat uw NOS3-gen optimaal werkt. Aangezien we weten wat de werking van dit gen verstoort, kunnen we gericht onderzoeken inzetten en (preventieve) actie ondernemen. Er is veel wat u onder professionele begeleiding zelf kunt doen om de werking van het NOS3-gen te optimaliseren.

In de praktijk is menigmaal gebleken dat het ondersteunen van dit gen tegelijk met het op de juiste wijze ondersteunen van de lever voor veel cliënten door de jaren heen de oplossing is geweest voor terugkerende migraineklachten. Verder hebben wij diverse vrouwen zowel tijdens zwangerschappen als na de menopauze ondersteund met adviezen voor de optimalisatie van de werking van dit gen. In beide gevallen is het extra belangrijk dat dit gen goed zijn werk kan doen. Als het oestrogeengehalte na de menopauze namelijk daalt, daalt ook de productie van stikstofmonoxide en daarmee neemt het risico op hart- en vaatziekten toe.

Bij DNA Care werken we middels Functional Medicine aan het herwinnen van vitaliteit en welzijn

Middels een uitgebreide DNA-analyse en aanvullend bloedonderzoek brengen we uw genetische aanleg en problematiek zorgvuldig in kaart. Wij gaan aan de hand van uw DNA-profiel en uw klachten op zoek naar minder gunstige genetische varianten en genen die verminderd werken. Ons doel is middels epigenetica op natuurlijke wijze verstoorde evenwichten te herstellen. De aanpak die wij hanteren kan haast niet persoonlijker; uw genen zijn immers intrinsiek aan wat u uniek maakt. Een traject bij ons is dan ook altijd maatwerk. Iedere cliënt ontvangt een plan van aanpak dat volledig is afgestemd op zijn of haar unieke combinatie van genen en de onderliggende factoren van reeds bestaande gezondheidsproblemen. Op die manier begeleiden we u door vier fasen van herstel. Waar nodig doen wij dit altijd in overleg met arts en apotheker.

Bent u benieuwd naar de mogelijkheden of heeft u nog vragen?

Neem vrijblijvend contact met ons op voor meer informatie.